Ticari marka politikası/gerekçe

Ticari marka politikamızın gerekçesi

Bu açıklama ticari marka politikasının bir parçası olmadığı gibi, yasal bir belge de değildir.
Basitçe yeni ticari marka politikamızın arka planını açıklamaktadır.

Wikimedia markaları Wikimedia topluluğunu oluşturan birçok gönüllü tarafından oluşturulan saygınlığı temsil eder. Bu nedenle internet kullanıcıları Wikimedia markası içeren sitelerin, iyi niyetli işbirliği ile kendini buna adamış Wikimedian'ların oluşturduğu özgür ve tarafsız eğitsel içerik barındırdığından emin olabilir. Wikimedia markalarının yalnızca misyonumuzla uyumlu bir şekilde kullanıldığından emin olmak topluluğun sıkı çalışmasını ve Wikimedia sitelerinin itibarını korumaya yardımcı olur.

1. Ticari marka politikası iki topluluk çıkarını dengeler.

Wikimedia sitelerinin adem-i merkeziyetçileştirilmiş yapısı dünyanın dört tarafından gelen tutkulu kullanıcıların özgür bilgi misyonuna hizmet etmesine olanak sağlar. Bu nedenle ilk menfaat, kullanıcıların Wikimedia markalarını çalışmalarında kolaylıkla kullanabilmesinden emin olmaktır. İkincisi ise Wikimedia markalarının itibarını korumaktır. Markalar, eğitsel içeriğin açı ve işbirlikçi bir süreç dahilinde oluşturulduğunu ifade eder. Markaların itibarı, temsil ettikleri içeriğin internet üzerinden dijital olarak teslim edilmesi ve dikkatsiz kullanıcılara kolaylıkla yanlış sunulabilmesi nedeniyle özellikle önemlidir.

Wikimedia topluluğu çıkarlarına hizmet etmek için yaratıcı bir şekilde ticari marka hukuku uygulamamız gerekiyor. Ticari marka hukuku ilkeleri, benzersiz organizasyon modelimiz göz önünde bulundurularak geliştirilmemiştir. Ancak hedefimiz ticari marka korumasının topluluğumuz için sorunsuz çalışmasını sağlamaktır. Bu nedenle ticari marka politikası markaların Wikimedia topluluğu tarafından kullanımını kolaytırırken bir taraftan da ticari marka hukukunun gerekliliklerine saygı duyar.

2. Ticari markaları neden kullanalım?

Ticari markalar, bir kullanıcının tanıdığı bir markanın aslında onu aradığı işe yönlendireceğine dair sezgilerine güvenmesine izin verir. Ticari markası koruması, temsil ettiği işten ayrı olarak oluşturulabilmesini ya da satılabilmesini sağlayan fikri bir mülkiyet hakkı değildir. Telif hakkı veya patent koruması kadar kısıtlayıcı değildir. Bu doktrinler, hukukun misyonumuza daha iyi hizmet edebilmesi Creative Commons ve GNU GPL gibi açık lisans yaklaşımlarını kabul etmemizi gerektirdi. Yine de ticari marka hukukunun benzersiz hatları, yaratıcı bir şekilde bizim lehimize işlememize izin veriyor. Wikimedia sitelerinin tamlığını korurken Wikimedia içeriğinin liberal yeniden kullanımına da izin verir. Açık ticari markalarımız nedeniyle, okuyucular eğitsel içeriği topluluğumuz tarafından viki yoluyla oluşturulduğunu hemen anlayacaktır.

2.1 Ticari marka hakları suistimale karşı sağladığı koruma.

Ticari marka hakları, Wikimedia hareketini temsil eden markaların suistimalden korunmasına yardımcı olur. İnsanlar, Wikimedia sitelerinin popülerliği nedeniyle markaları yanıltıcı bir şekilde kullanabilir. Bazıları markalarımızı kullanarak kendi web siteleri ya da hizmetlerini daha cazip bir hale getirmeye çalışabilir. Diğerleri ise dikkat çekmek için markaları veya Wikimedia sitelerinin genel görünümünü intihal edebilir. Ancak bu ilgi yanlış yönlendirilmiştir, çünkü markalar orijinal Wikimedia içeriği olmayan işleri göstermek için kullanılır. Buna izin verseydik, kullanıcıların hataen bu alt içeriğin Wikimedia topluluğu tarafından üretildiğine inanmaları ve Wikimedia sitelerine dair görüşlerinin değerini kaybetmesine neden olması mümkündü.

Örneğin, kimse misyonumuzla uyumsuz bir şekilde yalnızca şirketlerin reklamını yapmak için oluşturulmuş sahte Vikipedi maddeleri görmeyi istemez. Benzer şekilde, siber alan adı işgalcileri sıklıkla alan adlarında Wikimedia markalarının yaygın yanlış yazılan ve değişik varyantlarını kaydettirmeye çalışmaktadır. Bunu, Wikimedia sitelerini arayan kullanıcıları reklamlara ve diğer alakasız içeriklere yönlendirmek için yaparlar. Mesela kullanıcıları kötü amaçlı yazılımlara "Tebrikler! Bir milyonuncu ziyaretçimizsiniz!" gibi bir açılır pencereye tıklayarak ulaşmalarına neden olabilir. Ayrıca, Wikimedia sitesine benzeyen bir sayfada parolalarını girmelerini isteyerek, kullanıcıları kimlik avı dolandırıcılığına maruz bırakabilirler. Bütün bunlar ticari marka haklarını kullanarak mücadele edebileceğimiz suistimal örnekleridir. Wikimedia topluluğunun sıkı çalışmasını korumak için, bu tip suistimalleri takip etmek hakkı öngörmemiz gerekiyor.

2.2 Ticari marka doktrininde özgür konuşmanın önemi Wikimedia ticari markalarının özgür bilgiye müdahale etmemesini sağlamasıdır.

Bilgiyi paylaşma misyonumuz özgür konuşmaya dayanır ve bunu teşvik eder. Ticari marka koruması, konuşma odaklı etkinlikler için birçok yer bıraktığı için bu ekosistemde mevcut olabilir. Mesela, ticari marka hukuku altındaki benzersiz adil kullanım doktrini, bir markanın ticari marka olmayan bir anlamda (yani, kelimenin ticari markadan başka bir anlama gelebileceği durumlarda) herhangi bir şekilde kullanılmasına izin verir. Ticari marka hukuku ayrıca bir "yalın kullanım" doktrinine de sahiptir. Bu doktrin, o isimle markalaşmış şeye atıfta bulunmak için bir markanın serbest kullanımlarına izin verir. Son olarak, ticari marka hukuku ayrıca markaların sanatsal ve politik konuşmalarda kullanımını da kapsar. Serbest kullanımının bu geniş yelpazesi bu hukuki yapıyı telif ve patent hakkı gibi fikri mülkiyet haklarından ayırır.

Wikimedia markaları üzerine ticari marka koruması uygulayarak herhangi bir kişinin bu tip kullanımlarını geciktirmiyoruz. Ticari marka taleplerine karşı olan liberal muvafakatimiz gelecekte topluluk üyelerinin, adil olmayan kullanım amaçları da dahil olmak üzere misyonumuzu tanıtmak için Wikimedia markalarını kolayca kullanabilmelerini sağlayacak.

3. Ticari marka haklarımızı nasıl devam ettirdiğimiz.

Hareket için Wikimedia ticari markalarını korumak adına, suistimalleri gözetlememiz ve markaları dikkatlica lisanslamamız gerekiyor. Yanıltıcı kullanımlar marka ile temsil ettiği saygınlık arasındaki bağlantıyı zayıflatabilir ve muhtemelen ticari marka haklarının kaybı ile sonuçlanabilir. Bu da diğer yanıltıcı ve istismar edici kullanımlara karşı koruma gücümüzü kaybetmemize neden olabilir. Bu durum Wikimedia markalarının kullanımının kaydını tutmak ve yanıltıcı kullanımlara karşı harekete geçmek için önemlidir.

Benzer şekilde, ticari marka hukuku ticari marka sahiplerinin bir lisans altında ticari marka kullanımına izin verilen işin kalitesini gözetlemesini gerektirir. Bu gözetlemenin başarısızlığa uğraması, ticari marka sahibinin haklarını kaybetmesi anlamına gelen "çıplak lisanslamaya" neden olabilir. Bu nedenle Wikimedia sitelerinin ve itibarının kalitesini yansıtan bir kalite seviyesi gerektirmesi önemlidir.

4. Wikimedia misyonunu tanıtan ticari marka kullanımlarını kolaylaştırmak.

Bazı belirli yasal yükümlülüklerimiz olmakla birlikte, Wikimedia topluluğunun çalışmaları için bu ticari marka gereksinimlerinin bir engel oluşturmasını da istemeyiz. Ticari marka politikası Wikimedia markalarının lisanslanmasını kolaylaştırmayı amaçlamaktadır. Birçok kullanıma da keza ticari marka politikası tarafından müsaade edilmiş olup ayrı bir izin gerektirmez. Diğer kullanımlar, politikada kullanıcılar için de ana hatlarıyla belirttiğimiz birçok adil kullanım kategorisine girer.

Ayrıca topluluk üyeleri için Wikimedia misyonunu ilerletmek için bunu nasıl daha kolay bir hale getirebileceğimiz hakkında da yaratıcı düşünüyoruz.

Bu maksatla, "Hızlı Lisans" olarak adlandırdığımız, Wikimedia markalarının özel kullanımları için ticari marka politikasında liberal bir çözüm getirdik. Bu Hızlı Lisans'tır, zira bir lisans talep edip bunun hazırlanmasını beklemek yerine, topluluk üyelerinin yalnızca bir form doldurup bunu trademarkswikimediaorg adresine e-posta yoluyla yollamaları yeterlidir. Hızlı Lisans yaygın topluluk kullanımları için ticari marka kullanımını kolaylaştırırken, Wikimedia markalarının ticari marka korumasını sürdürmek için de bazı ölçütler içerir. Lisans, bir kalite kontrol gerekliliğini ve bir markanın Wikimedia misyonuna aykırı bir şekilde kullanılması durumunda lisansı feshetme hakkının saklı tutulmasını içerir.

5. Başka ne yenilik var?

Topluluk üyelerine çalışmalarında yardımcı olmak üzere birtakım liberal çözümler sunmaktan başka, yeni ticari marka politikası çok az esaslı değişiklik içeriyor. Markaların kullanımını kolaylaştırmak için ticari marka politikamızı anlaşılır hale getirmeye odaklandık ve mümkün olduğunda pratik yaptık. Topluluk üyeleri, önceden belirsiz olan ticari marka koşulları hakkında birçok yorum getirdi. Bunları ve yeni ticari marka politikası ile SSS'deki diğer koşulları anlaşılır hale getirmeye çalışıyoruz. Politikanın kolayca yönlendirilebilir ve anlaşılabilir olmasını istiyoruz. Ayrıca SSS'leri ayırt edilebilir şekilde genişlettik ve politikadaki diğer ilgili koşullarla bağlantılandırdık. Politikanın dili ve SSS'leri, bunları direkt olarak yazdığımızdan emin olmak için çeşitli okunabilirlik indeksleri altında daha fazla teste tâbi tutuldu. Ve sonunda, ticari marka lisansları talep etmek için bu iki sürecin daha açık olmasını sağladığını umduğumuz formlar tanıttık.

Ticari marka politikasına geri dön.