Jump to content

Gamayyar Tsarin Gudanarwa/Tsarukan tirsasawa

From Wikimedia Foundation Governance Wiki
This page is a translated version of the page Policy:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines and the translation is 98% complete.
Outdated translations are marked like this.
Wikimedia Foundation Universal Code of Conduct

1. Ka’idodin Tilastawar UCoC

Waɗannan Ka’idodin Tilastawa sun bayyana yadda al'umma da Gidauniyar Wikimedia za su sami damar cimma burin Dokokin Ɗa'ar Ma'aikata na Duniya wato Universal Code of Conduct (UCoC). Wannan ya haɗa da, a tsakanin wasu batutuwa: haɓaka fahimtar UCoC, shagaltuwa a cikin aikin kai tsaye don hana cin zarafi, haɓaka ƙa'idodi don aiki mai amsawa ga keta haƙƙin UCoC, da kuma tallafawa tsarin tilastawar gida.

UCoC ta shafi duk wuraren Wikimedia na kan layi da na kan layi. Don haka, tilastawa UCoC aiki ne na tarayya. Dangane da ka'idodin motsi na rarrabawa, UCoCyakamata ya kasance an tilasta shi a mai dacewa mafi yawan matakin gida mai yiwuwa.

Tsarukan Tirsasawa suna samar da tsarin aiki don hulɗar tsarin aiwatarwa na yanzu da na gaba, neman ƙirƙirar tushe don daidaitawa da daidaiton aiwatar da UCoC.

1.1 Fassarorin Ka’idodin Tilastawar UCoC

Asalin sigar Tsarukan Tirsasawar UCoC da su yana cikin Turanci. Za a fassara shi zuwa harsuna daban-daban da ake amfani da su akan ayyukokin Wikimedia. Gidauniyar Wikimedia za ta yi iya ƙoƙarinsu don samun ingantattun fassarorin. Idan wani bambanci ya taso a cikin ma'anar tsakanin harshen Turanci da fassarawa, za a yanke shawara bisa sigar Turanci.

1.2 Bitar Tsarukan Tirsasawar UCoC da UCoC

Dangane da shawarar Kwamitin Amintattu, shekara guda bayan amincewa da Tsarukan Tirsasawa, Gidauniyar Wikimedia za ta karbi bakuncin tuntuɓar al'umma da bitar Tsarukan Tirsasawar UCoC da UCoC.

2. Aikin rigakafi

Wannan sashe yana nufin samar da jagorori ga al'ummomin Wikimedia da waɗanda ke da alaƙa don su san UCoC, don fahimta sosai kuma su bi ta. Zuwa wannan karshen, wannan sashe zai ba da cikakken bayani game da shawarwari don wayar da kan jama'a game da UCoC, rike fassarorin UCoC, da haɓakawar bin son rai ga UCoC sun dace ko ya cancanta.

2.1 Sanarwa da kuma tabbatar UCoC

UCoC ta shafi duk wanda ke hulɗa da ba da gudummawa ga ayyukan Wikimedia. Hakanan ya shafi abubuwan da suka faru na mutum a hukumance, da wuraren da ke da alaƙa da aka shirya akan dandamali ɓangaren wasu azaman tushen ɗabi'a don haɗin gwiwa akan ayyukokin Wikimedia a duk duniya.

Muna ba da shawarar cewa a ƙara UCoC zuwa Sharuɗɗan Amfani na Wikimedia.

Bugu da ƙari, waɗannan mutane masu zuwa suna buƙatar tabbatar da rikonsu ga UCoC:

  • Duk ma'aikatan Gidauniyar Wikimedia da 'yan kwangila, Kwamitin Amintattu membobin kwamitin haɗin gwiwar Wikimedia da ma'aikata;
  • Duk wani wakilin masu alaƙa Wikimedia ko mai son haɗin gwiwar Wikimedia (kamar, amma ba'a iyakance ga: mutum, ko ƙungiyar mutane waɗanda ke neman haɓakawa da/ko hada kai da Wikimedia ta dauki nauyin taron, ƙungiya, karatu, ko dai a kunne ko a kashe-wiki a cikin yanayin bincike); kuma
  • Duk mutumin da ke son yin amfani da alamar kasuwanci ta Gidauniyar Wikimedia a cikin wani lamari kamar, amma ba'a iyakance ga: abubuwan da ke da alaƙa da alamun kasuwanci na Wikimedia (kamar haɗa su cikin taken taron) da wakilcin ƙungiyar Wikimedia, al'umma, ko aiki a wani wuri. taron (kamar, amma ba'a iyakanta ga, mai gabatarwa ko ma'aikacin rumfa ba).

2.1.1 Haɓaka wayar da kan UCoC

Domin inganta wayar da kan jama'a, hanyar haɗi zuwa UCoC za a iya samu akan ko a:

  • Shafukan rajista na mai amfani da taro;
  • Ƙafafun ayyukan Wikimedia da gyara shafukan tabbatarwa don masu amfani da aka fita (inda ya dace da fasaha);
  • Ƙafafun kan shafukan yanar gizo na amintattun masu alaƙa da ƙungiyoyi masu amfani;
  • Fitacciyar magana a cikin-mutum, na nesa, da abubuwan taron; kuma
  • Duk inda kuma aka ga ya dace ta ayyukan gida, masu alaƙa, ƙungiyoyin masu amfani, da masu shirya taron

2.2 Shawarwari don horawar UCoC

Kwamitin Gina U4C, tare da tallafi daga Gidauniyar Wikimedia, zai haɓaka da aiwatar da horo don samar da fahimtar juna game da UCoC da basira don aiwatarwa. An ba da shawarar cewa a tuntuɓi masu ruwa da tsaki a cikin ci gaban horarwa, gami da, amma ba'a iyakance ga: Masu alaƙa, Kwamitin Ƙungiyoyin da ake Alaƙa, Kwamitin masu Zartarwa, Stewards da sauran Masu Rikon Muƙamai, T&S da shari'a, da sauransu kamar yadda ake ganin suna da amfani don samar da cikakkiyar ra'ayi na UCoC.

Waɗannan horarwar an yi niyya ne ga mutanen da ke son zama ɓangaren tilastawan aiwatar da UCoC, ko waɗanda ke son a sanar da su game da UCoC.

Za a kafa horon ne a cikin gyare-gyare masu zaman kansu wanda ya ƙunshi bayanai na gama-gari, gano cin zarafi da tallafi, da shari'o'i masu rikitarwa da ƙararraki. Bayan an shigar da U4C na farko, zai kasance da alhakin kiyayewa da sabunta tsarin horo kamar yadda ake buƙata.

Tsarin horarwa za su kasance a cikin nau'i daban-daban kuma a kan dandamali daban-daban don shiga cikin sauƙi. Ƙungiyoyin gida da masu alaƙa Wikimedia waɗanda ke son ba da horo a matakin al'ummarsu za su sami tallafin kuɗi daga Gidauniyar Wikimedia don aiwatar da horo. Wannan ya haɗa da goyan bayan fassarori.

Muna ba da shawarar mahalarta waɗanda suka kammala tsarin su sami zaɓi na amincewa da kammala su a bainar jama'a

An tsara nau'ikan horarwa masu zuwa an shirya:

Module A - Gabatarwa (UCoC - Gabaɗaya)

  • Taimako don tabbatar da fahimtar juna game da UCoC da aiwatar da shi
  • Bayyana a taƙaice abin da UCoC yake da Abin da ake sa ran aiwatar da shi, da kuma irin kayan aikin da ake da su don taimakawa wajen ba da rahoton cin zarafi

Module B - Ganewa da Ba da rahoto (UCoC - Laifin)

  • Bawa mutane ikon gane take hakki na UCoC, fahimtar tsarin ba da rahoto da koyon yadda ake amfani da kayan aikin bayar da rahoto;
  • Bayani nau'in cin zarafi, yadda ake gano abubuwan da za'a iya bayar da rahoto a cikin mahallin gida, yadda da inda ake yin rahotanni, da mafi kyawun kula da shari'o'i a cikin tsarin UCoC;
  • Horowa zai kuma mai da hankali kan takamaiman sassa na UCoC, kamar tursasawa da cin zarafin iko (kamar yadda ake buƙata)

Modules C - Hadaddun kararraki, Daukaka kara (UCoC - Yawan cin zarafi, Daukaka kara)

  • Wadannan kayayyaki sune abubuwan da ake bukata don shiga cikin U4C, kuma ana ba da shawarar ga masu neman U4C masu zuwa da masu riƙe da haƙƙin ci gaba.
  • Wannan tsarin ya kamata ya ƙunshi takamaiman batutuwa guda biyu:
    • C1- Gudanar da hadaddun kararraki (UCoC - Yawan cin zarafi): Rufewa shari'o'in giciye-wiki, tsangwama na dogon lokaci, gano amincin barazanar, sadarwa mai inganci da mahimmanci, da kare lafiyar wadanda abin ya shafa da sauran mutane masu rauni.
    • C2 - Karɓar ƙararrakin, rufewan kararraki (UCoC - Daukaka kara): Ma'anar ɗaukar hoto na roko na UCoC
  • Waɗannan samfuran za su zama jagorar koyarwa da horarwar da aka keɓance, ana ba da su ga membobin U4C da masu nema, da zaɓaɓɓun ma'aikatan al'umma waɗanda suka sanya hannu kan Samun Manufar Bayanan sirri.
  • Idan zai yiwu kayan don waɗannan horon da malamai ke jagoranta, kamar su nau'ikan nau'ikan nau'ikan nau'ikan, zane-zane, tambayoyi, da sauransu, za a fito a bainar jama'a

3. Aiki mai amsawa

Wannan sashe yana nufin samar da jagorori da ƙa'idodi don sarrafa rahotanni na take haƙƙin UCoC, da shawarwari don tsarin tilasta aiwatar da gida wanda ke magance take hakki na UCoC. Don haka, wannan sashe zai ba da cikakken bayani game da mahimman ka'idoji don sarrafa rahotanni, shawarwari don ƙirƙirar kayan aikin rahoto, ba da shawarar aiwatar da matakai daban-daban na cin zarafi, da shawarwari ga tsarin tilasta aiwatar da gida.

3.1 Ka'idoji don yin rajista da sarrafa take hakki na UCoC

Ka'idodin masu zuwa sune ka'idoji don tsarin bayar da rahoto a duk faɗin Tafiyar.

Rahotanni:

  • Bayar da rahoton cin zarafi na UCoC yakamata ya kasance mai yiwuwa ta wurin abin da aka aikata laifin, da kuma ta wasu ɓangarori na uku waɗanda suka lura da lamarin.
  • Rahoton zai iya ɗaukar ƙetaren UCoC, ko yana faruwa akan layi, a layi, a cikin sarari wanda wani ɓangare na uku ya shirya, ko gauraya ta sarari
  • Dole ya yiwu don yin rahotanni a bainar jama'a ko tare da matakan sirri daban-daban
  • Amintacciya da tabbatar da zarge-zarge za' a bincika sosai don tantance haɗari da haƙƙin haƙƙin mallaka
  • Masu amfani waɗanda ke ci gaba da aika mummunan imani ko rahotannin da ba su dace ba suna fuskantar haɗarin fuskantar asarar gatan bayar da rahoto
  • Mutanen da ake tuhuma za su samu damar yin amfani da bayanan laifin da ake tuhumarsu da shi sai dai idan irin wannan damar zai iya haifar da haɗari ko lahani ga lafiyar ɗan jarida ko wasu.
  • Gidauniyar Wikimedia ce ta samar da albarkatun don fassarar dole idan ana bayar da rahotanni a cikin harsunan da aka keɓe mutane bas ƙware

Gudanar da take hakki:

  • Sakamako zai yi daidai da tsananin cin zarafi
  • Lamuran zai yi shari'a ta hanyar da aka sani, wanda ke amfani da mahallin, a cikin daidaitawa tare da ka'idodin UCoC
  • Lamuran zai warware shi a cikin ƙayyadaddun tsarin lokaci, tare da sabuntawa akan lokaci ga mahalarta idan an tsawaita

Bayyana gaskiya:

  • Inda zai yiwu, ƙungiyar da ta aiwatar da keta haddin UCoC za ta samar da rumbun adana bayanan jama'a na waɗancan lokuta, tare da kiyaye sirri da tsaro da ba na jama'a ba
  • Gidauniyar Wikimedia za ta buga ƙididdiga na asali game da amfani da babban kayan aikin bayar da rahoto da aka tsara a sashe na 3.2, tare da girmama ƙa'idodin tattara bayanai kaɗan da mutunta sirri.
    • Sauran ƙungiyoyin da ke aiwatar da cin zarafi na UCoC ana ƙarfafa su don samar da asashen ƙididdiga game da keta UCoC da bayar da rahoton kamar yadda suka iya, yayin da suke girmama yellow ka'idodin tattara bayanai kaɗan da mutunta sirri.

3.1.1 Bayar da albarkatu don shari'o'in sarrafawa

Aiwatar da UCoC ta tsarin gudanarwa na gida yakamata yellow tallafawa ta hanyoyi da yawa. Al'ummomi za su iya zaɓar daga hanyoyi ko hanyoyi daban-daban bisa dalilai da yawa kamar: iyawar tsarin aiwatar da su, tsarin mulki, da abubuwan da al'umma ke so. Wasu daga cikin waɗannan hanyoyin na iya haɗawa da:

  • Kwamitin masu Zartarwa (ArbCom) don takamaiman Manhajar Wikimedia
  • An raba ArbCom tsakanin Manhajojin Wikimedia da yawa
  • Manyan masu muƙamai na aiwatar da manufofin gida da suka yi daidai da UCoC ta hanyar da ba ta dace ba
  • Ƙungiyoyin masu gudanarwa na gida masu aiwatar da manufofi
  • Masu ba da gudummawa na gida suna aiwatar da manufofin gida ta hanyar tattaunawa da yarjejeniya

Ya kamata al'umma su ci gaba da aiwatar da aiwatar da su ta hanyar da ake da ita inda ba su rikici da UCoC.

3.1.2 Yin tilastawa ta nau'in cin zarafi

Wannan sashe yana ba da cikakken jerin abubuwan da ba su cika ba na nau'ikan cin zarafi daban-daban, tare da yuwuwar tsarin aiwatar da shi.

  • Cin zarafin da ke tattare da barazanar kowane irin tashin hankali na jiki
    • Tawagar Lafiya & Aminci ta Wikimedia ke kulawa
  • Cin zarafi da suka haɗa da ƙara ko barazanar doka
    • Aiko zuwa ga Ƙungiyar Shari'a ta Gidauniyar Wikimedia, ko kuma, idan ya dace, wasu ƙwararru waɗanda za su iya tantance cancantar barazanar
  • Cin zarafi da suka haɗa da bayyana rashin yarda na bayanan da za a iya gane kansu
    • Gabaɗaya masu amfani suna sarrafa su tare da sa ido ko gyara izinin hanawa
    • Lafiya & Aminci ke kulawa lokaci-lokaci
    • Aiko zuwa ga Ƙungiyar Shari'a ta Gidauniyar Wikimedia ko, idan ya dace, wasu ƙwararru waɗanda za su iya kimanta cancantar shari'ar idan irin wannan cin zarafi ya haifar da wajibi na doka.
  • Cin zarafin da ke da alaƙa da tsarin mulki
    • Kwamitin masu Zartarwa ko kuma makamancinsa ke kulawa
  • Cin zarafi a wuraren fasaha
    • Kwamitin Da'a na Fasaha ke kulawa
  • Tsari rashin bin UCoC
    • U4C ne ke kulawa
    • Wasu misalan gazawar tsarin gazawar sun haɗa da:
      • Rashin ikon gida don tilasta UCoC
      • Hukunce-hukuncen gida masu dorewa waɗanda suka ci karo da UCoC
      • Kin tilastawa UCoC
      • Rashin kayan aiki ko rashin niyya don magance al'amura
  • Take hakkin UCoC kan-wiki
    • Laifukan UCoC waɗanda ke faruwa a cikin wiki da yawa: Ana gudanar da su ta hanyar sysops na duniya da masu kula da su da kuma gawarwakin da ke kula da take hakkin UCoC na wiki guda ɗaya ko U4C inda ba su yi karo da waɗannan jagororin ba
    • Laifukan UCoC da ke faruwa akan wiki ɗaya: Ana sarrafa ta tsarin aiwatar da wanzuwar bisa ga ka'idojin da suke da su, inda basu ci karo da waɗannan jagororin ba
      • Sauƙaƙan take haƙƙin UCoC kamar ɓarna ya kamata a kula da su ta tsarin aiwatar da aiki ta hanyoyin da ake da su, inda ba su yi karo da waɗannan jagororin ba
  • Take hakkin wajen-wiki
    • U4C ne ke kula da shi inda babu tsarin gudanar da mulki na gida (misali ArbCom) ko kuma idan tsarin tilastawa ya gabatar musu da lamarin
    • A wasu lokuta, yana iya zama taimako a ba da rahoton cin zarafi na kashe-wiki zuwa tsarin aiwatar da sararin da ya dace na kashe-wiki. Wannan baya hana hanyoyin aiwatar da ayyukan gida da na duniya aiki da rahotannin
  • Cin zarafi a abubuwan da ke faruwa a cikin mutum da sarari
    • Tsarukan tilasta aiwatarwa galibi suna ba da ƙa'idodin ɗabi'a da aiwatarwa a cikin wuraren da ba a amfani da wiki ba. Waɗannan sun haɗa da manufofin sararin samaniya na abokantaka da dokokin taro
    • Tsarin tirasawa da ke kula da waɗannan lamuran na iya tura su zuwa U4C
    • A cikin al'amuran da Gidauniyar Wikimedia ta shirya, Lafiya & Aminci suna ba da izinin aiwatar da doka

3.2 Shawarwari don kayan aikin rahoto

Gidauniyar Wikimedia za ta ɓullo da kuma kula da wani ƙayyadadden rahoto da kayan aiki don take haƙƙin UCoC. zai zai yiwu a yi rahoto ta MediaWiki da wannan kayan aiki. Manufar ita ce rage shingen fasaha don bayar da rahoto da sarrafa take hakki na UCoC.

Ya kamata rahotanni sun haɗa da bayanan da za a iya aiwatarwa masu dacewa ko kuma su ba da rikodin takaddun shari'ar da ke hannunsu. Mai ba da rahoto ya kamata ya ƙyale mai ba da rahoto ya ba da cikakkun bayanai ga duk wanda ke da alhakin sarrafa wannan lamarin. Wannan ya haɗa da bayanai kamar, amma ba'a iyakance ga:

  • Yadda halin da aka ruwaito ya keta UCoC
  • Wanene ko menene aka cutar da wannan cin zarafi na UCoC
  • Kwanan wata da lokacin da abin ya faru
  • Wurin da abin ya faru
  • Wasu bayanai don ba da damar ƙungiyoyin tilasta kula da lamarin yadda ya kamata

Ya kamata kayan aiki ya yi aiki a ƙarƙashin ƙa'idodin sauƙi-da amfani, sirri da tsaro, sassauci a sarrafawa, da bayyana gaskiya.

Mutanen da aka caje da tilasta UCoC ba a buƙatar su yi amfani da wannan kayan aikin. Za su iya ci gaba da aiki tare da duk kayan aikin da suka ga sun dace, muddin ana gudanar da shari'o'i bisa ga ƙa'idodin sauƙin amfani, keɓewa da tsaro, sassauci a sarrafawa, da bayyana gaskiya.

3.3 Ka'idoji da shawarwari don tsarin aiwatarwa

Inda zai yiwu, muna ƙarfafa tsarin tilastawa da ke akwai don ɗaukar alhakin karɓar rahotanni da kuma magance cin zarafi na UCoC, daidai da jagororin da aka bayyana anan. Don tabbatar da cewa aiwatar da UCoC ya kasance daidai a cikin motsi, muna ba da shawarar cewa ya kamata a yi amfani da ƙa'idodin tushe masu zuwa yayin aiwatar da take hakki na UCoC.

3.3.1 Adalci a cikin tsari

Muna ƙarfafa tsarin aiwatarwa a cikin haɓakawa da kuma kiyaye manufofin rikice-rikice na ban sha'awa. Wadannan yakamata su taimaka wa shugaba ko wasu su tantance lokacin da za su kaurace ko watsi da rahoton lokacin da suke da hannu a cikin lamarin.

Duk bangarorin za su kasance suna da damar ba da ra'ayinsu akan batutuwa da shaida, da ra'ayoyin daga wasu kuma ana iya gayyatar su don taimakawa wajen samar da ƙarin bayani. , hangen nesa, da mahallin. Ana iya iyakance wannan don kare sirri da aminci.

3.3.2 Bayyanar tsari =

U4C, daidai da manufarta da iyakokinta kamar yadda aka ayyana a cikin 4.1, zai ba da takaddun kan tasiri na ayyukan tilastawar UCoC da kuma alaƙar su da cin zarafi na kowa a cikin tafiyar. Ya kamata Gidauniyar Wikimedia ta tallafa musu wajen gudanar da wannan bincike. Manufar wannan takaddun shine don taimakawa tsarin tilastawa don haɓaka mafi kyawun ayyuka don tilasta UCoC.

Ayyukan Wikimedia da abokan haɗin gwiwa, idan zai yiwu, zai kula da shafukan da ke bayyana manufofi da hanyoyin aiwatarwa daidai da rubutun manufofin UCoC. Ayyuka da masu alaƙa tare da jagororin da ke gudana ko manufofin da suka sabawa rubutun manufofin UCoC ya kamata su tattauna canje-canje don dacewa da ka'idodin al'ummomin duniya. Sabuntawa ko ƙirƙirar sabbin manufofin gida yakamata a yi su ta hanyar da ba ta cin karo da UCoC ba. Ayyuka da masu alaƙa suna iya neman ra'ayoyin shawarwari daga U4C game da yuwuwar sabbin manufofi ko jagororin.

Don takamaiman tattaunawa ta Wikimedia da ke faruwa akan sarari masu alaƙa da aka shirya akan dandamali na ɓangare na uku (misali Discord, Telegram, da sauransu), Sharuɗɗan Amfani na Wikimedia bazai aiki ba. An rufe su da takamaiman Sharuɗɗan Amfani da manufofin gudanar da gidan yanar gizon. Koyaya, halayen Wikimedians akan sararin samaniya mai alaƙa da aka shirya akan dandamali na ɓangare na uku za'a iya karɓar su azaman shaida a cikin rahotannin cin hakkin UCoC. Muna ƙarfafa membobin Wikimedia waɗanda ke daidaita wuraren da ke da alaƙa da Wikimedia akan dandamali na ɓangare na uku don haɗa mutunta UCoC cikin manufofinsu Gidauniyar Wikimedia ya kamata ya nemi ƙarfafa mafi kyawun ayyuka don dandamali na ɓangare na uku waɗanda ke hana ci gaba da rikice-rikice akan wiki zuwa wuraren su.

3.3.3 Daukaka kara

Matakin da wani mutum mai ci-gaban haƙƙin ya ɗauka yellow zama abin sha'awa ga tsarin tilastawa na gida ko na tarayya ban da U4C. Idan babu irin wannan tsarin tilasta aiwatarwa, to za a iya halatta roko ga U4C. Baya ga wannan tsari, al'ummomin gida na iya ba da damar yin kira ga wani mai haƙƙin haɓaka na daban.

Tsarin aiwatarwa zai saita ƙa'idodi don karɓa da la'akari da ƙararraki bisa la'akari da bayanan mahallin da suka dace da abubuwan ragewa. Wadannan abubuwan sun hada da, amma ba'a iyakance ga: tabbatar da zargin, tsawon da tasirin takunkumin, da kuma ko akwai zargin cin zarafin iko ko wasu batutuwa na tsarin, da yuwuwar kara cin zarafi. Karɓar roko ba ta da tabbas.

Ba za a iya daukaka kara ba a kan wasu hukunce-hukunce da sashen shari'a na Gidauniyar Wikimedia ya yi. Koyaya, wasu ayyuka da hukunce-hukuncen ofis na Gidauniyar Wikimedia na iya yin bitarsu ta Kwamitin Bitar Harka. Ƙayyadaddun, musamman kan ƙarar ƙarar ayyuka da hukunce-hukuncen ofis, ƙila ba za a iya amfani da su a wasu hukunce-hukuncen ba, idan buƙatun doka sun bambanta.

Ya kamata tsarin aiwatarwa ya nemi fahimtar ra'ayi game da shari'o'i don kafa dalili don ba da ko ƙin yarda da ƙara. Ya kamata a kula da bayanai da hankali, tare da kula da sirrin mutanen da abin ya shafa da tsarin yanke shawara.

Don cimma wannan burin, muna ba da shawarar cewa tsarin aiwatarwa yakamata yayi la'akari da abubuwa daban-daban yayin nazarin roko. Waɗannan na iya haɗawa, amma ba'a iyakance ga:

  • Tsanani da cutarwa da cin zarafi ya haifar
  • Kafin tarihin cin zarafi
  • Tsananin takunkumin da ake ɗauka
  • Tsawon lokaci tun lokacin cin zarafi
  • Binciken cin zarafi a cikin hulɗa
  • Zato na yuwuwar cin zarafin iko ko wani batun tsarin

4. Kwamitin Gudanarwar UCoC (U4C)

Za a kafa sabon kwamiti na duniya mai suna Dokokin Ɗa'ar Ma'aikata na Duniya wato Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C). Wannan kwamiti zai kasance ƙungiya mai daidaituwa tare da sauran ƙungiyoyi masu yanke shawara masu girma (misali ArbComs da AffCom). Manufarta ita ce ta zama makoma ta ƙarshe a cikin yanayin tsarin gazawar ƙungiyoyin gida don tilasta UCoC. Membebobin U4C zai zama mai nuni ga tsarin duniya da bambancin al'ummar mu na duniya.

4.1 Manufar da iyaka

U4C tana sa ido kan rahotannin keta haddin UCoC, kuma tana iya yin ƙarin bincike da ɗaukar matakai a inda ya dace. U4C za ta sa ido akai-akai da tantance yanayin tilasta UCoC. Yana iya ba da shawarar sauye-sauye masu dacewa ga UCoC da Ka’idojin Tilastawar UCoC don Gidauniyar Wikimedia da al'umma suyi la'akari, amma maiyuwa bazai canza ko wanne takarda da kanta ba. Lokacin da ya cancanta, U4C za ta taimaka wa Gidauniyar Wikimedia wajen tafiyar da lamuran.

U4C:

  • Yana kula da ƙorafi da roko a cikin yanayin da aka zayyana a cikin Ka’idodin tilastawa
  • Yana yin duk wani bincike da ya wajaba don warware korafi da roko da aka ce
  • Samar da albarkatu don al'ummomi akan mafi kyawun ayyuka na UCoC, kamar kayan horo na wajibi da sauran albarkatu kamar yadda ake buƙata
  • Yana ba da fassarar ƙarshe na Ƙa'idodin Tilastawar UCoC da UCoC idan buƙatar ta taso, tare da haɗin gwiwar membobin al'umma da tsarin tilastawa.
  • Yana sa ido da tantance tasirin aiwatar da UCoC, kuma yana ba da shawarwari don ingantawa

U4C ba za ta ɗauki shari'o'in da ba su haɗa da cin zarafi na UCoC ba, ko aiwatar da shi. U4C na iya ba da ikon yanke hukunci na ƙarshe sai dai a lokuta masu tsanani na tsarin. An bayyana nauyin U4C a cikin mahallin sauran tsarin tilastawa a cikin 3.1.2.

4.2 Zabi, zama memba, da matsayi

Zaɓen shekara-shekara, wanda al'ummar duniya suka shirya, zai zaɓi membobin masu jefa ƙuri'a. 'Yan takara na iya zama kowane memba na al'umma wanda dole ne kuma:

  • Cika ka'idojin Gidauniyar Wikimedia don samu damar bayanan sirri da ba na jama'a ba kuma sun tabbatar a cikin sanarwar zabensu za su cika cika sharuddan
  • A halin yanzu ba za a sanya takunkumi a kowane aikin Wikimedia ba ko kuma a hana wani taron
  • Yi biyayya da UCoC
  • Cika duk wasu buƙatun cancanta da aka ƙayyade yayin aikin zaɓe

A cikin yanayi na musamman, U4C na iya kiran zaɓen wucin gadi, idan ta yanke shawarar yin murabus ko rashin aiki ya haifar da buƙatar ƙarin membobi nan take. Zabuka za su kasance cikin tsari irin na zabukan shekara-shekara da aka saba yi.

Kowane membobi na U4C ba dole ba ne su yi murabus daga wasu mukamai (misali sysop na gida, memba na ArbCom, mai kariyar taron). Duk da haka ƙila ba za su shiga cikin shari'o'in sarrafawa da aka shiga kai tsaye ba sakamakon sauran mukamansu. Membobin U4C za su rattaba hannu kan Samu damar Manufar Bayanan sirri don ba su damar samun bayanan da ba na jama'a ba. Kwamitin Ginin U4C yakamata ya yanke shawara akan sharuddan da suka dace ga membobin U4C.

U4C na iya samar da ƙananan kwamitoci ko zayyana mutane don takamaiman ayyuka ko matsayi kamar yadda ya dace.

Gidauniyar Wikimedia na iya nada membobi har guda biyu wadanda ba sa jefa kuri'a ga U4C da kuma zai samar da ma'aikatan tallafi kamar yadda ake so da dacewa.

4.3 Tsari

U4C za ta yanke shawarar sau nawa ne zai taro da sauran hanyoyin aiki. U4C na iya ƙirƙira ko gyara hanyoyin su muddin yana cikin iyakokin su. A duk lokacin da ya dace, kwamitin ya kamata ya gayyaci al'umma game da sauye-sauyen da aka yi niyya kafin aiwatar da su.

4.4 Manufa da abin da ya gabata

U4C ba ta ƙirƙiri sabuwar manufa kuma maiyuwa baya gyara ko canza UCoC. U4C a maimakon haka yana aiki kuma yana tilasta UCoC kamar yadda aka ayyana ta iyakarta.

Kamar yadda manufofin al'umma, jagorori da ƙa'idodi ke tasowa akan lokaci, za a yi la'akari da shawarar da ta gabata kawai har sai sun kasance masu dacewa a cikin halin yanzu.

4.5 Kwamitin Ginin U4C

Bayan rattabawa da ƙa'idodin tilastawar UCoC, Gidauniyar Wikimedia za ta sauƙaƙe Kwamitin Ginin don:

  • Ƙayyade hanyoyin, manufofi, da amfani da abin da ya gabata na U4C
  • Zana sauran tsarin gudanarwan U4C
  • Sanya duk wani kayan aikin da ake buƙata don kafa U4C
  • Taimaka sauƙaƙe hanyoyin zaɓe na farko na U4C

Kwamitin Ginin zai ƙunshi membobin al'umma na sa kai, ma'aikatan masu alaƙa ko membobin mashawarta, da ma'aikatan Gidauniyar Wikimedia.

Mataimakin Shugaban Jama'a na Juriya da Dorewa wato Community Resilience and Sustainability na Gidauniyar Wikimedia. Membobin sa kai na kwamitin yakamata a girmama membobin al'umma.

Membobi za su nuna ra'ayoyi daban-daban na tsarin aiwatar da motsi tare da gogewa a cikin abubuwa kamar, amma ba'a iyakance ga: tsara manufofi, shiga da kuma wayar da kan jama'a game da aiwatar da dokoki da manufofin da ake da su a kan Manhajojin Wikimedia, da yanke shawara. Membobinta za su nuna bambancin motsi, kamar amma ba'a iyakance ga: harsunan magana, jinsi, shekaru, labarin kasa, da nau'in aikin ba.

Za a amince da aikin Kwamitin Ginin U4C ko dai ta Majalisar Duniya ko kuma ta hanyar al'umma mai kama da amincewa da wannan takarda. Bayan kafa U4C ta hanyar aikin wannan Kwamitin Ginin, Kwamitin Ginin ya rushe.

5. Ƙamus

Administrator (sysop ko admin)
Duba ma'anarsa a Meta.

Muƙamai na haƙƙin mallaka
mai amfani wanda ke riƙe haƙƙin gudanarwa sama da izinin gyara na yau da kullun, kuma gabaɗaya ana zaɓe shi ta hanyoyin tafiyar da al'umma ko nada kwamitocin sasantawa. Wannan ya haɗa da, azaman jerin marasa ƙarfi: sysops na gida / masu gudanarwa, ma'aikata, sysops na duniya, masu kula da su.

Kwamitin Ƙungiyoyin da ake Alaƙa ko Affcom
Duba ma'anarsa a Meta.

Kwamitin masu Zartarwa ko ArbCom
ƙungiyar amintattun masu amfani waɗanda ke zama ƙungiyar yanke shawara ta ƙarshe don wasu husuma. Kowane yanki na ArbCom an ayyana shi ta al'ummarsa. ArbCom na iya yin aiki fiye da aiki ɗaya (misali Wikinews da Wikivoyage) da/ko fiye da harshe ɗaya. Don dalilan waɗannan jagororin, wannan ya haɗa da Kwamitin Da'a na Wuraren Fasaha na Wikimedia da sassan gudanarwa. Duba kuma ma'anarsa a Meta.

Ma'auni mai ɗaurewa
Lokacin zayyana Tsarukan Tirsasawa, kwamitin daftarin aiki yayi la'akari da kalmomin 'ƙirƙira', 'haɓaka', 'tilastawa', 'dole', 'samar', 'zai', da 'so' a matsayin ɗaure. Kwatanta wannan zuwa fi'ili na shawarwari.

Kwamitin Bitar Harka
Duba ma'anarsa a Meta.

Al'umma
Yana nufin manhajar al'ummar. Hukunce-hukuncen da manhajar al'ummar suka yi gabaɗaya ana yin su ne ta hanyar yarjejeniya. Duba kuma: Manhajar.

Cross-wiki
Shafi ko faruwa akan ayyuka fiye da ɗaya. Duba kuma: Duniya.

Mai kula da amincin taron
mutumin da masu shirya taron ke da alaƙa da Wikimedia suka zayyana a matsayin alhakin aminci da tsaro na taron.

Duniya
Yana nufin duk manhajojin Wikimedia. A cikin Tafiyar Wikimedia, "duniya" kalma ce ta jargon da ke nufin ƙungiyoyin gudanarwa na ƙungiyoyi. Gabaɗaya ana amfani da shi don bambanta da "na gida".

Sysops na Duniya
Duba ma'anarsa a Meta.

Ƙungiyar yanke shawara mai girma
Ƙungiya (watau U4C, ArbCom, Affcom) fiye da wanda ba za a iya samun roko ba. Batutuwa daban-daban na iya samun ƙungiyoyin yanke shawara daban-daban. Wannan kalmar ba ta haɗa da ƙungiyar masu amfani da ke shiga cikin tattaunawar da aka shirya a allon sanarwa ba kuma ta haifar da yanke shawara, koda kuwa ba za a iya ɗaukaka sakamakon wannan tattaunawar ba.

Na gida
Magana akan aikin Wikimedia guda ɗaya, alaƙa, ko ƙungiya. Wannan kalmar yawanci tana nufin ƙarami, mafi girman hukumar gudanarwa na kai tsaye wanda ya dace da yanayin.

Off-wiki
Gabaɗaya yana nufin wuraren yanar gizo waɗanda Gidauniyar Wikimedia ba ta shirya su ba, ko da membobin al'ummar Wikimedia suna nan kuma suna amfani da sararin. Misalai na wuraren kashe wiki sun haɗa da Twitter, Whatsapp, IRC, Telegram, Discord, da sauransu.

Bayanin da za a iya gane shi da kansa
shine duk bayanan da zai iya gano takamaiman mutum. Duk wani bayanin da za a iya amfani da shi don bambance mutum ɗaya daga wani kuma za a iya amfani da shi don ɓata bayanan da ba a san sunansa ba ana ɗaukar PII.

Manhajar (Manhajar Wikimedia)
Wiki da WMF ke sarrafa shi.

Kalmomin shawarwari
Lokacin zayyana Tsarukan Tirsasawa, kwamitin daftarin aiki yayi la'akari da kalmomin 'ƙarfafa', 'maiyuwa', 'shawarwari', 'yaba', da 'kamata' a matsayin shawarwari. Kwatanta wannan da ɗaurin kalmomi.

Sarari mai alaƙa da aka shirya akan dandamali na ɓangare na uku
Yanar gizo, gami da wikis masu zaman kansu, ba WMF ke sarrafa su ba amma inda masu amfani ke tattauna batutuwan aikin da suka dace da Wikimedia. Yawancin masu sa kai na Wikimedia ke gudanarwa.

Staff
Ma'aikata da/ko membobin ma'aikatan da aka sanya wa ƙungiyar motsi ta Wikimedia ko ƴan kwangilar irin wannan ƙungiyar waɗanda aikinsu na buƙatar hulɗa da membobin jama'ar Wikimedia ko a cikin wuraren motsi na Wikimedia (ciki har da wurare na ɓangare na uku kamar dandamali na wiki da aka keɓe don ayyukan motsi na Wikimedia).

Steward
Duba ma'anarsa a Meta.

Batun tsari ko kasawa
Wani batu wanda akwai alamar rashin bin Gamayyar Tsarin Gudanarwa tare da halartar mutane da yawa, musamman wadanda ke da muƙamai na haqqoqin.

Manufar Aiki na Ofishin Gidauniyar Wikimedia
An samo manufar akan Meta ko makamancinta manufofin magajinsa.