Evrensel Davranış Kuralları/Uygulama esasları

This page is a translated version of the page Policy:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines and the translation is 99% complete.

Outdated translations are marked like this.

Çeviriye yardım etmek ister misiniz? Eksik mesajları çevirin.

1. EDK Uygulama Esasları

Bu Uygulama Esasları topluluğun ve Wikimedia Vakfı'nın, Evrensel Davranış Kuralları'nın (EDK) hedeflerine nasıl ulaşabileceğini açıklar. Bu, başka konuların yanı sıra şunları içermektedir: EDK'nin anlaşılmasını teşvik etmek, ihlallerin önlenmesi için önleyici çalışmalar yapmak, EDK ihlallerine karşılık veren çalışmalar için ilkeler geliştirmek ve uygulamaya yönelik yerel birimleri desteklemek.

EDK, tüm çevrimiçi ve çevrimdışı Wikimedia ortamları için geçerlidir. Bu nedenle, EDK'yi uygulamak ortak bir sorumluluktur. Hareket'in adem-i merkezileşme değeri ile uyumlu olarak, EDK mümkün olan en uygun yerel düzeyde yapılmalıdır.

Uygulama Esasları, EDK'nin adil ve tutarlı bir şekilde uygulanması için bir temel teşkil etmeye çalışan gerek mevcut, gerekse gelecekte oluşacak uygulama birimlerinin etkileşimi için çerçeve oluşturur.

1.1 EDK Uygulama Esasları Çevirileri

EDK Uygulama Esasları'nın orijinal versiyonu İngilizce'dir. Wikimedia projelerinde kullanılan çeşitli dillere çevrilecektir. Wikimedia Vakfı, doğru çevirilerin yapılması için elinden geleni yapacaktır. İngilizce versiyon ile çeviri arasında anlam farkı olması durumunda, kararların İngilizce versiyonu esas alınacaktır.

1.2 EDK Uygulama Esasları ve EDK’nin İncelenmesi

Mütevelli Heyeti’nin tavsiyesi gereği, Uygulama Esasları’nın onaylanmasından bir yıl sonra Wikimedia Vakfı, EDK Uygulama Esasları ve EDK için topluluk istişaresi ve inceleme yapacaktır.

2. Önleyici çalışma

Bu bölüm, Wikimedia topluluklarının ve ona bağlı bireylerin EDK'den haberdar olmaları, onu tam olarak anlamaları ve ona uymaları için esasları sağlamayı amaçlamaktadır. Bu amaçla, bu bölümde EDK hakkında farkındalığı artırmak, EDK'nin çevirilerini ele almak ve uygun veya gerekli olan hallerde gönüllü olarak EDK'ye uymayı teşvik etmek için tavsiyeler detaylandırılacaktır.

2.1 EDK Bilgilendirmesi ve onaylanması

EDK, Wikimedia projelerine katılan ve katkıda bulunan herkes için geçerlidir. Wikimedia projeleri için dünyanın dört bir yanındaki işbirlikleri sırasında resmî yüz yüze etkinliklerde ve üçüncü taraf platformlarında barındırılan ilgili her türlü ortamda da bir davranış temeli olarak geçerlidir.

EDK'nin Wikimedia Kullanım Koşullarına eklenmesini öneriyoruz.

Ayrıca, aşağıdaki kişilerin EDK'ye uyacaklarını teyit etmeleri gerekir:

Tüm Wikimedia Vakfı personeli ve yüklenicileri, Mütevelli Heyeti üyeleri, Mütevelli Heyeti üyeleri, Wikimedia iştiraklerinin yönetim kurulu üyeleri ve çalışanları;
Bir Wikimedia iştirakinin veya Wikimedia iştiraki olmak isteyen oluşumun bir temsilcisi (örneğin, bunlarla sınırlı olmamak üzere: Wikimedia sponsorluğundaki bir etkinliği, grubu, bir çalışmayı wiki üzerinde veya dışında tanıtmak ve/veya bunlarla işbirliği yapmak isteyen bir kişi veya grup kişi); ve
Wikimedia Vakfı ticari markasını aşağıdaki şekilde - ancak bunlarla sınırlı olmayarak- bir etkinlikte kullanmak isteyen herhangi bir kişi: Wikimedia ticari markası taşıyan etkinliklerde (örneğin, etkinliğin adının bir parçası olarak) ve Wikimedia kuruluşunun, topluluğunun veya projesinin bir etkinlikte temsil edilmesi sırasında (örneğin -bunlarla sınırlı olmamak üzere- bir sunucu veya stant operatörü gibi).

2.1.1 EDK farkındalığını teşvik etmek

Farkındalığı artırmak için, EDK'ye şuralardan bir bağlantı olacaktır:

Kullanıcı kayıt ve etkinlik kayıt sayfaları;
Oturumu kapatmış kullanıcılar için Wikimedia projelerindeki sayfa alt bilgisi bölümü ve sayfa düzenleme onay sayfaları (uygun ve teknik olarak mümkün olduğunda);
Wikimedia tarafından tanınmış iştiraklerin ve kullanıcı gruplarının web sitelerindeki sayfa altbilgisi
Yüz yüze, uzaktan ve karma etkinliklerde belirgin bir şekilde duyurulmalı;
Yerel projeler, bağlı kuruluşlar, kullanıcı grupları ve etkinlik organizatörleri tarafından uygun görülen her türlü yer

2.2 EDK eğitimi için tavsiyeler

EDKKK Oluşturma Komitesi, EDK hakkında ortak bir anlayış gelişmesi ve bunun uygulanması için beceriler edinilmesini sağlamak üzere Wikimedia Vakfı'nın desteğiyle bir eğitim geliştirmeli ve uygulayacaktır. Söz konusu eğitimin geliştirilmesinde aşağıdakiler dahil ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere ilgili paydaşlara danışılmalıdır: İştirakler, İştirak Komitesi, Hakem Kurulları, Kâhyalar ve diğer Gelişmiş Yetki Sahipleri, Güven&Güvenlik ve Hukuk birimi ile EDK'ye ilişkin tam bir anlayış sağlamada faydalı görülen diğer kişiler.

Bu eğitimler, EDK uygulama süreçlerinde yer almak isteyen veya EDK hakkında bilgi sahibi olmak isteyenlere yöneliktir.

Eğitim, genel bilgiler, ihlallerin tespiti ve destek ile karmaşık davalar ve itirazları kapsayan, birbirinden bağımsız modüller halinde oluşturulacaktır. İlk EDKKK göreve başladıktan sonra, eğitim modüllerini gerektiği gibi sürdürmek ve güncellemekten sorumlu olacaktır.

Eğitim modülleri kolay erişim için farklı şekillerde ve farklı platformlarda sunulacaktır. Kendi topluluklarına eğitim vermek isteyen yerel topluluklar ve Wikimedia İştirakleri, eğitimi uygulamak için Wikimedia Vakfı'ndan mali destek alacaklardır. Bu, çeviri için desteği de içerir.

Bir modülü tamamlayan katılımcıların, bunu kamuya açıklama seçeneğine sahip olmasını tavsiye etmekteyiz.

Aşağıdaki eğitim setleri önerilmektedir:

Modül A - Oryantasyon (EDK - Genel)

EDK'nin ne olduğu ve nasıl uygulanacağına yönelik ortak bir anlayış geliştirmeye yardımcı olma.
İhlalleri bildirmeye yardım etmek için mevcut araçların neler olduğunun yanı sıra EDK'nin ne olduğu ve ihlali halinde ne tür bir yaptırımın bekleneceği kısaca açıklama.

Modül B - Tespit ve Raporlama (EDK - İhlaller)

İnsanlara EDK ihlallerini tespit etme, ihlalleri ihbar etme süreçlerini anlama ve ihbar araçlarını nasıl kullanacaklarını öğrenme becerisi verme.
İhlal türlerini, rapor edilebilir durumların kendi yerel bağlamlarında nasıl belirleneceğini, nasıl ve nereye raporlanacağını ve EDK süreçlerinde vakaların en iyi şekilde nasıl ele alınacağını detaylandırma.
Eğitim ayrıca, EDK'nin taciz ve yetkiyi kötüye kullanma gibi belirli bölümlerine de odaklanacaktır (gerektiğinde).

C Modülleri - Karmaşık vakalar, İtirazlar (EDK - Çoklu İhlaller, İtirazlar)

Bu modüller EDKKK'ye katılmak için bir ön koşuldur ve EDKK başvurusu yapan olası kişiler ve Gelişmiş Yetki Sahipleri için tavsiye edilir.
Bu modül iki özel konuyu kapsamalıdır:
- C1- Karmaşık vakaların ele alınması (EDK - Çoklu İhlaller):mÇapraz-viki vakaları, uzun süreli taciz, tehditlerin inanırlığının belirlenmesi, etkili ve hassas iletişimi ve mağdurların ve diğer savunmasız kişilerin güvenliğini korumayı kapsar.
- C2 - İtirazların ele alınması, davaların kapatılması (EDK - İtirazlar): EDK itirazlarının ele alınması sürecini kapsar.
Mümkün olduğunda EDKKK üyelerine ve başvuru yapmış olanlara ve topluluğun seçtiği Kamuya Açık Olmayan Kişisel Verilere Erişim Politikasını imzalamış görevlilere sağlanan; bir eğitmen tarafından gerçekleştirilen ve kişiye özel eğitimler olacaktır.
Eğitmen tarafından gerçekleştirilen bu eğitimlerin - her bir modül, slaytlar, sorular vb. gibi- materyalleri

mümkün olduğuca herkesin erişimine açık olacaktır.

3. Cevabi çalışma

Aşağıdaki ilkeler, Hareket genelindeki raporlama sistemleri için standarttır.

Bu bölüm, EDK ihlaline dair bildirimlerinin işlenmesine ilişkin esasları ve ilkeleri sunmayı; ve EDK ihlalleriyle ilgilenen yerel icra birimlerine tavsiyelerde bulunmayı amaçlamaktadır. Bu maksatla, bu bölümde raporların işlenmesi için önemli ilkeler, bir bildirim aracının oluşturulmasına yönelik tavsiyeler, farklı ihlal seviyeleri için önerilen yaptırımlar ve yerel yaptırım birimleri için tavsiyeler detaylandırılacaktır.

3.1 EDK ihlallerinin bildirme ve ele alma ilkeleri

.

İhbarlar:

EDK ihlallerinin bildirilmesi, söz konusu ihlalde hedef olan kişi tarafından olduğu gibi müdahil olmadan olayı gözlemiş üçüncü taraflar için de mümkün olmalıdır.
İhbarlar, EDK ihlallerini ister çevrimiçi, ister çevrimdışı, isterse üçüncü bir taraf tarafından barındırılan bir ortamda veya bunların karışımı herhangi bir ortamda gerçekleşsin, kapsayabilir nitelikte olacaktır.
Gerek kamuya açık olarak gerekse farklı gizlilik seviyelerinde ihbar etme imkanı olmalıdır.
Riskin ve meşruiyetin uygun biçimde değerlendirilmesi için, yapılan suçlamaların güvenilirliği ve doğrulanabilirliği kapsamlı bir şekilde araştırılacaktır.
Sürekli olarak kötü niyetle veya haksız raporlar gönderen kullanıcılar, ihbar ayrıcalıklarının kaybetme riskiyle karşılaşırlar.
Suçlanan kişiler, -bu tür bir erişimin, ihbar edenin veya başkalarının güvenliğini tehlikeye atma veya olası bir zarar verme riski bulunmadığı sürece- kendilerine karşı yapılmış davranış kurallarının ihlali iddiasının ayrıntılarına,- erişebilecektir.
İhlal ihbarının, belirtilen kişilerin yetkin olmadığı dillerde yapılması durumunda, Wikimedia Vakfı tarafından çeviri için kaynak sağlanacaktır.

İhlallerin ele alınması:

Bir vakanın sonucu, ihlalin derecesi ile orantılı olacaktır.
Vakalar EDK ilkelerine uygun olarak, UCoC ilkelerine uygun olarak, bağlamı içinde bilgilendirilmiş bir şekilde görülecektir.
Vakalar uygun bir zaman çerçevesinde çözülecek; sürenin uzaması halinde ilgililer zamanında bilgilendirilecektir.

Şeffaflık:

EDK ihlalini ele alan grup, mümkün olduğu takdirde, sözkonusu vakaların gizliliğini ve güvenliğini korumak kaydıyla, umuma kapalı vakaların herkesin erişimine açık bir arşivini oluşturacaktır.
EDK ihlallerini ele alan diğer grupların, asgari veri toplama ve topluluk üyelerinin mahremiyetine saygı ilkelerine uyma kaydıyla, EDK ihlalleri ve ihbarları hakkında temel istatistikleri yayınlaması ve raporlaması teşvik edilir.

3.1.1 Davaların görülmesi için kaynakların temini

EDK’nın yerel yönetim yapıları tarafından uygulanması birden çok yolla desteklenecektir. Topluluklar kendi icra birimlerinin kapasitesi, kendi yönetişim yaklaşımları ve topluluk tercihlerine gibi çeşitli faktörlere göre bu farklı mekanizmalar veya yaklaşımlardan seçim yapabilecektir. Bu yaklaşımların kimisi şunlar olabilir:

Belli bir Wikimedia projesi için bir Hakem Kurulu (ArbCom)
Birden çok Wikimedia projesi için ortak bir ArbCom
EDK ile tutarlı yerel politikaları, merkezi olmayan bir şekilde uygulayan geniş yetki sahipleri
Politikaların yerel idareci panelleri tarafından uygulanması
Yerel katkıda bulunucuların yerel politikaları topluluk-içi tartışma ve anlaşma yoluyla uygulaması

Topluluklar, UCoC ile çelişmediği takdirde, uygulamayı mevcut yollarla ele almaya devam etmelidir.

3.1.2 İhlal türlerine göre uygulamalar

Bu bölüm, herbiri ile ilgili olası uygulama mekanizması ile birlikte, farklı ihlal türlerini içeren tam olmayan bir liste sunmaktadır:

Her türlü fiziksel şiddet tehdidi içeren ihlaller
- Wikimedia Güven & Güvenlik ekibi tarafından ele alınır
Dava veya hukuki tehdit içeren ihlaller
- Hızlıca Wikimedia Vakfı Hukuk ekibine veya uygun olan hallerde, tehditlerin ciddiyetini uygun şekilde değerlendirebilecek diğer profesyonellere gönderilir.
Kimliği tanımlayabilecek bilgilerin kişinin rızası dışında açıklanmasını içeren ihlaller
- Genelde, gözetim veya düzenleme yapmayı engelleme yetkilerine haiz kullanıcılar tarafından ele alınır.
- Bazen Güven & Güvenlik tarafından ele alınır.
- İhlalin yasal bir yükümlülük doğurması halinde, dava hızlı bir şekilde Wikimedia Vakfı Hukuk ekibine veya uygun olduğunda davanın esasını uygun şekilde değerlendirebilecek diğer profesyonellere gönderilir.
İştiraklerin yönetimine ilişkin ihlaller
- İştirak Komitesi veya eşdeğer bir organ tarafından ele alınır
Teknik alanlardaki ihlaller
- Teknik Davranış Kuralları Komitesi tarafından ele alınır.
EDK'na uyma konusunda sistemik yetersizlik
- EDKK tarafından ele alınır.
- Bazı sistemik yetersizlik örnekleri şunlardır:
  - EDK’nın uygulanmasına ilişkin yerel kapasitenin olmaması
  - Sürekli olarak EDK ile çelişen yerel kararlar verilmesi
  - EDK'nı uygulamayı reddetme
  - Meseleleri ele alacak kaynakların olmaması veya isteksizlik gösterilmesi,
Viki'deki EDK ihlalleri
- Birden çok viki'de meydana gelen EDK ihlalleri: Bu esaslarla çelişmediği sürece, küresel sistem operatörleri ve görevliler ve tek viki EDK ihlallerini işleyen veya EDKK tarafından ele alınan kuruluşlar tarafından ele alınır;
- Tek bir vikide meydana gelen EDK ihlalleri: Bu esaslarla çelişmediği sürece, mevcut uygulama birimleri tarafından mevcut yönergelere göre ele alınır.
  - Vandalizm gibi basit EDK ihlalleri, bu esaslarla çelişmedikleri sürece mevcut uygulama birimleri tarafından hâlihazırdaki mevcut yollarla ele alınmalıdır.
Teknik alanlardaki ihlaller
- Teknik Davranış Kuralları Komitesi tarafından ele alınır.
Viki-dışı ihlaller
- Yerel yönetişim yapısının (örn. ArbCom) bulunmadığı veya aksi takdirde sorumlu olacak icra birimi tarafından vakanın kendisine havale edildiği durumlarda EDKK tarafından ele alınır.
- Bazı durumlarda, viki dışı ihlalleri, ilgili viki-dışı alanın yaptırım yapılarına bildirmek faydalı olabilir. Bu, mevcut yerel ve küresel yaptırım mekanizmalarının bildirim üzerine hareket etmesine engel değildir.
Yüz yüze etkinlik ve mekanlardaki ihlaller
- Mevcut yaptırım yapıları, genellikle viki dışı alanlarda davranış ve yaptırım kuralları sağlar. Bunlar, dostane alan politikaları ve konferans kurallarını içerir.
- Bu vakaları ele alan icra birimleri, onları EDKK'na yönlendirebilir.
- Wikimedia Vakfı tarafından düzenlenen etkinliklerde, etkinlik politikasının uygulanmasını Güven & Güvenlik sağlar.

3.2 İhlal bildirim aracı için tavsiyeler

Wikimedia Vakfı tarafından EDK ihlalleri için merkezî bir bildirim ve işlem aracı geliştirilecek ve sürdürülecektir. Bu araç ile ihlalleri MediaWiki üzerinden bildirmek mümkün olacaktır. Amaç, UCoC ihlallerinin bildirilmesi ve işleme konması ile ilgili teknik engelleri azaltmaktır.

İhbarlar, konuya ilişkin eyleme yönelik bilgileri içermeli veya eldeki vakanın kayıtlı bir dokümantasyonunu sunmalıdır. Bildirim arayüzü, bildirimde bulunanın söz konusu özel vakayı işlemekten sorumlu olan kişiye gerekli ayrıntıları sunmasını mümkün kılmalıdır. Bu, aşağıdakilere benzeyen ancak bunlarla sınırlı olmayan bilgileri içerir:

İhbar edilen davranış EDK'nı nasıl ihlal ediyor?
Söz konusu EDK ihlalinden kim veya ne zarar gördü?
Vaka(lar)ın meydana geldiği tarih ve saat
Vaka (lar)ın yer(ler)i
EDK uygulamasından sorumlu gruplarının konuyu en iyi şekilde ele almasına olanak tanıyan diğer bilgiler

Araç, kullanım kolaylığı, gizlilik ve güvenlik, süreçte esneklik ve şeffaflık ilkeleri ile çalışmalıdır.

EDK'yi uygulamakla görevli kişiler bu aracı kullanmak zorunda değildir. Vakalar aynı kullanım kolaylığı, gizlilik ve güvenlik, süreçte esnekliği ve şeffaflık ilkelerine göre ele alındığı sürece, uygun gördükleri araçlarla çalışmaya devam edebilirler.

3.3 İcra birimleri için ilke ve tavsiyeler

Burada belirtilen esaslara uygun olarak EDK ihlalleriyle ilgili ihlalleri alma ve onlarla ilgilenme sorumluluğunu, mümkün olan hallerde, mevcut icra birimlerinin üstlenmesini destekliyoruz. EDK'nin Hareket genelinde tutarlı biçimde uygulanmasının sağlamak için, EDK ihlallerini ele alırken aşağıdaki temel ilkelerin uygulanmasını tavsiye ediyoruz.

3.3.1 Adil işleyiş

İcra birimlerini, çıkar çatışması hakkında ek politikalar geliştirme ve devam ettirme konusunda destekliyoruz. Bunlar, hizmetlilere (admin) veya başkalarına, bir konuyla yakından ilgili olduklarında ne zaman bir ihlalle ilgili görevden çekileceklerini belirlemede yardımcı olmalıdır.

İlgili tüm taraflar, meseleler ve kanıtlar hakkında kendi bakış açılarını sunma fırsatına sahip olmalıdır ve daha fazla bilgi, görüş sunmaları ve bağlamı anlamaya yardımcı olmaları için başkalarından geribildirim istenebilir. Bu, mahremiyeti ve güvenliği korumak için sınırlandırılabilir.

3.3.2 Sürecin şeffaflığı

EDKK, 4.1'de tanımlanan amacına ve kapsamına uygun olarak, EDK uygulama eylemlerinin etkinliği ve Hareket çapında yaygın olarak görülen ihlallerle ilişkisi hakkında belgeler sağlayacaktır. Bu araştırmayı yürütürken Wikimedia Vakfı tarafından desteklenmelidirler. Söz konusu belgelerin amacı, EDK'nın uygulanmasına ilişkin iyi uygulama örnekleri geliştirmede icra birimlerine yardımcı olmaktır.

Wikimedia projeleri ve iştirakleri, mümkün olduğunda, EDK politika metni doğrultusunda politikaları ve uygulama mekanizmalarını özetleyen sayfalar bulunduracaktır. Mevcut yönerge veya politikaları UCoC politika metnine aykırı olan projeler ve iştirakler, küresel topluluğun standartlarına uymak üzere değişiklik yapmayı görüşmelidir. Yeni yerel politikaları güncelleme veya oluşturma, EDK ile çelişmeyecek şekilde gerçekleştirimelidir. Projeler ve iştirakler, olası yeni politika ve yönergeler hakkında U4C'den tavsiye niteliğinde görüş talep edebilir.

Üçüncü taraf platformlarında (örneğin Discord, Telegram, vb.) barındırılan alanlarda gerçekleşen Wikimedia'ya özel görüşmeler için Wikimedia'nın Kullanım Koşulları geçerli olmayabilir. Bu görüşmeler, söz konusu web sitesinin Kullanım Koşulları ve Davranış Politikaları kapsamındadırlar. Ne var ki Wikimedia gönüllülerinin üçüncü taraf platformlarda barındırılan Wikimedia ile ilgili alanlardaki davranışları, EDK ihlali bildirimlerinde kanıt olarak kabul edilebilir. Üçüncü taraf platformlarında Wikimedia ile ilgili alanları yöneten Wikimedia topluluk üyelerinin, EDK'na riayeti kendi politikalarına dahil etmelerini destekliyoruz. Wikimedia Vakfı, kendi alanlarında wiki çatışmalarının devam etmesini engelleyen üçüncü taraf platformlarının iyi uygulamaları desteklemeye çalışmalıdır.

3.3.3 İtirazlar

Gelişmiş Yetki Sahibi herhangi bir birey tarafından gerçekleştirilen bir eyleme EDKK dışındaki yerel veya ortak bir icra birimi tarafından itiraz edilebilecektir. Böyle bir birim mevcut değilse, EDKK'nun itirazına izin verilebilir. Bu düzenlemenin dışında, yerel topluluklar Gelişmiş Yetki Sahibi farklı bir bireyin başvuruda bulunulmasına izin verebilir.

İcra birimleri, itirazları geçerli bağlamsal bilgilere ve hafifletici faktörlere dayalı olarak kabul etmek ve değerlendirmek için standartlar belirleyecektir. Bu faktörler, bunlarla sınırlı olmamak üzere şunları içerir: suçlamaların doğrulanabilirliği, yaptırımın süresi ve etkisi ve de yetkinin kötüye kullanılması veya diğer sistemik meseleler şüphesinin varlığı ile daha fazla ihlal olasılığı. Bir itirazın kabulüne dair güvence verilmez.

Wikimedia Vakfı Hukuk departmanı tarafından verilen bazı kararlara karşı itiraz mümkün değildir. Ne var ki, bazı Wikimedia Vakfı ofis eylemleri ve kararları Vaka İnceleme Komitesi'nde incelenebilir niteliktedir.Yasal gerekliliklerin farklı olması durumunda, özellikle ofis işlemleri ve kararlarından kaynaklanan itirazlara ilişkin sınırlama, bazı yargı bölgelerinde geçerli olmayabilir.

İcra birimleri, temyizin kabulü veya reddi için bir temel oluşturmak üzere davalar hakkında bilinçli bakış açıları araştırmalıdır. Bilgiler, ilgili kişilerin mahremiyetine ve karar verme sürecine özen gösterilerek hassasiyetle ele alınmalıdır.

Bu amaca ulaşmak için, icra birimlerinin itirazları incelerken farklı unsurları göz önünde bulundurmasını tavsiye ediyoruz. Bunlar aşağıdakileri içerebilir, ancak bunlarla sınırlı değildir:

İhlalin neden olduğu ciddiyet ve zarar
Önceki ihlal geçmişi
İtiraz edilen yaptırımların büyüklüğü
İhlalden bu yana geçen süre
Söz konusu ihlalin analizi
Olası bir yetki suistimali veya diğer sistemik sorun şüpheleri

4. EDK Koordinasyon Komitesi (EDKKK)

Evrensel Davranış Kuralları Koordinasyon Komitesi (EDKK) adında yeni bir küresel komite oluşturulacak. Bu komite, diğer üst düzey karar alma organları (örneğin, ArbComs ve AffCom) ile eşit bir organ olacaktır. Amacı, yerel grupların UCoC'yi uygulamada sistemik yetersizlikleri durumunda nihai başvuru merci olarak hizmet etmektir. EDKK üyeliği, küresel topluluğumuzun küresel ve çeşitlilik içeren yapısını yansıtacaktır.

4.1 Amacı ve kapsamı

EDKK, EDK ihlallerine ilişkin bildirimleri izler ve ek soruşturmalar yürütüp gerektiğinde aksiyon alabilir. EDKK, EDK uygulamasının durumunu düzenli olarak izleyecek ve değerlendirecektir. Wikimedia Vakfı ve topluluğun değerlendirmesi için EDK ve EDK Uygulama Esasları’nda uygun değişiklikleri önerebilir, ancak her iki belgeyi de kendi başına değiştiremez. Gerektiğinde EDKK, davaların ele alınmasında Wikimedia Vakfı'na yardımcı olacaktır.

EDKK:

Uygulama Esasları’nda belirtilen durumlarda şikayetleri ve itirazları ele alır
Söz konusu şikayet ve itirazların çözümlenmesi için gerekli araştırmaları yapar
Gerektiğinde topluluklara UCoC iyi uygulamaları hakkında zorunlu eğitim materyali gibi kaynaklar ve diğer kaynakları sağlar
Gerektiğinde topluluk üyeleri ve uygulama birimleri ile işbirliği içinde, EDK Uygulama Esaslarının ve EDK'nın nihai bir izahını yapar

EDK uygulamasının etkinliğini izleyip değerlendirir ve iyileştirme için öneriler sunar.

EDK, öncelikle EDKK ihlallerini veya uygulanmasını içermeyen davaları kabul etmeyecektir. EDKK, ciddi sistemik sorunlar dışında, nihai karar verme yetkisini devredebilir. EDKK'nın sorumlulukları, 3.1.2'de diğer icra birimleri bağlamında açıklanmaktadır.

4.2 Seçim, üyelik ve roller

Küresel topluluk tarafından düzenlenen yıllık seçimlerde oy-hakkına sahip üyeler belirlenecektir. Şu şartları karşılayan her topluluk üyesi aday olabilir:

Wikimedia Vakfı'nın kamuya açık olmayan kişisel verilere erişim kriterlerini karşılayan ve seçim beyannamelerinde kriterlere tam olarak uyacaklarını onaylayan;
Şu anda herhangi bir Wikimedia projesinde cezalı olmayan veya bir engellenmemiş;
EDK'na uyan;
Seçim sürecinde belirlenen diğer şartlara haiz.

EDKK, istisnai olarak, istifalar veya pasif durumdaki üyeler nedeniyle ek üyelere acil ihtiyaç duyulduğunu tespit ederse ara seçim yapabilir. Seçimler, yıllık olağan seçimlere benzer bir formatta olacaktır.

EDKK'nın bireysel üyeleri diğer pozisyonlardan istifa etmek zorunda değildir (örn. hizmetlilik, ArbCom üyeliği, etkinlik güvenlik koordinatörlüğü). Ancak, diğer pozisyonlarından ötürü doğrudan dahil oldukları davaların görülmesine katılamazlar. EDKK üyeleri, kamuya açık olmayan bilgilere erişimlerini sağlamak için Kamuya Açık Olmayan Kişisel Verilere Erişim Politikasını imzalayacaktır. EDKK üyeleri için uygun görev süresine U4C Kurucu Komitesi karar vermelidir.

EDKK, uygun gördüğü şekilde alt komiteler oluşturabilir veya belirli görevler veya roller için bireyler atayabilir.

Wikimedia Vakfı, en fazla iki oy hakkı olmayan üyesini EDKK'ya atayabilir ve istendiği ve uygun olduğu şekilde destek personeli sağlayacaktır.

4.3 İtirazlar

Ne sıklıkta toplanması gerektiğine ve diğer çalışma prosedürlerine EDKK karar verecektir. EDKK, kendi kapsamı dahilinde olduğu sürece kendi prosedürlerini oluşturabilir veya değiştirebilir. Komite, uygun hallerde, bunları uygulamadan önce amaçlanan değişiklikler hakkında topluluktan geribildirim istemelidir.

4.4 Politika ve emsal oluşturma

EDKK yeni politika oluşturmaz ve EDK'nı değiştiremez veya değiştiremez. Buna karşılık EDK kapsamında tanımlandığı şekilde EDKK'nı uygular ve hayata geçirir.

Topluluk politikaları, yönergeler ve normlar zaman içinde geliştikçe, önceki kararlar yalnızca mevcut bağlamda ilgilerini korudukları ölçüde dikkate alınacaktır.

4.5 EDKK Kurucu Komite

Wikimedia Vakfı, EDK uygulama esaslarının onaylanmasının ardından şunları gerçekleştirmek üzere bir Kurucu Komite'nin aşağıdakileri gerçekleştirmesini sağlayacaktır:

EDKK prosedürlerini, politikasını ve emsal vakaların kullanımını belirleme
EDKK sürecinin geri kalanını için taslak oluşturma
EDKK'ni kurmak için gerekli diğer lojistik ihtiyaçları belirleme
EDKK için ilk seçim prosedürünü oluşturmaya yardımcı olma

Kurucu Komite gönüllü topluluk üyelerinden, iştirak personeli veya yönetim kurulu üyelerinden ve Wikimedia Vakfı personelinden oluşacaktır.

Üyeler, Wikimedia Vakfı Topluluk Dayanıklılığı ve Sürdürülebilirlik Başkan Yardımcısı tarafından seçilecektir. Komitenin gönüllü üyeleri, Hareket'in saygın üyeleri olmalıdır.

Üyeler, politika taslağı hazırlama, mevcut kural ve politikaların Wikimedia projelerinde uygulanmasına katılım ve farkındalık ile katılımcı karar vermeyi içeren ancak bunlarla sınırlı olmayan konularda deneyimleri ile Hareket'in yaptırım süreçlerine ilişkin farklı perspektifleri yansıtmalıdır. Üyeleri, Hareket'in şunları da içeren, ancak bunlarla sınırlı olmayan çeşitliliğini yansıtacaktır: konuşulan diller, cinsiyet, yaş, coğrafya ve proje türü.

EDKK Kurucu Komitesinin çalışması, ya Küresel Konsey tarafından ya da bu belgenin onaylanmasına benzer bir topluluk süreci tarafından tasdik edilecektir. Bu Kurucu Komite'nin çalışmasıyla EDKK'nin kurulmasının ardından Kurucu Komite dağılmalıdır.

5. Sözlük

Hizmetli (küresel hizmetli veya admin): Meta’daki tanıma bakınız.

Gelişmiş Yetki Sahibi: Sıradan düzenleme izinlerinden daha fazla yönetsel yetkiye sahip olan ve genellikle topluluk süreçleri aracılığıyla seçilen ya da Hakem Kurulları tarafından atanan kullanıcı. Bu, -çok daha fazlasını kapsamakla birlikte- şunları içerir: yerel hizmetliler/adminler, görevliler, küresel hizmetliler, kâhyalar…

İştirak Komitesi veya Affcom: Meta’daki tanıma bakınız.

Hakem Kurulu veya ArbCom: Bazı anlaşmazlıklar için nihai karar verme grubu olarak hizmet veren güvenilir kullanıcılar grubu. Her bir ArbCom'un kapsamı, kendi topluluğu tarafından tanımlanır. Bir ArbCom birden fazla projeye (örn. VikiHaber ve VikiGezgin ) hizmet verebilir. Bu esasların amaçları doğrultusunda, Wikimedia Teknik Alanları için Davranış Kuralları Komitesi ve yönetim panelleri buna dahildir. Meta’daki tanıma da bakınız.

Bağlayıcı fiiller: Uygulama Esasları'nın yazımı sırasında taslak komitesi 'oluşturma', 'geliştirme', 'uygulama' -meli, -malı', 'üretme', '-ecek, -acak' sözlerini bağlayıcı kabul etmiştir. Bunları tavsiye edilen fiiller ile karşılaştırınız.

Vaka İnceleme Komitesi: Meta'daki tanıma bakınız.

Topluluk: Bir projenin kendi topluluğunu ifade eder. Bir proje topluluğu tarafından alınan kararlar genellikle fikir birliği ile belirlenir. Ayrıca bakınız: Proje.

Vikiler-arası: Birden fazla projeyi etkileyen veya meydana gelen. Ayrıca bakınız: Küresel.

Etkinlik güvenliği koordinatörü: Wikimedia'ya bağlı bir etkinliğin organizatörleri tarafından o etkinliğin güvenliğinden ve güvenliğinden sorumlu olarak atanan kişi.

Küresel: Tüm Wikimedia projelerine atıfta bulunur. Wikimedia hareketinde "küresel", Hareket çapındaki yönetim organlarına atıfta bulunan bir jargon terimidir. Genellikle “yerel” ile karşıtlık oluşturmak için kullanılır.

Global sysop’lar: Meta'daki tanıma bakınız.

Üst düzey karar verme organı: Onun üstünde itiraz merci bulunmayan grup (yani U4C, ArbCom, Affcom). Farklı konuların farklı üst düzey karar alma organları olabilir. Bu terim, bir duyuru panosunda düzenlenen ve bir kararla sonuçlanan bir tartışmaya katılan bir kullanıcı grubunu - bu tartışmanın sonuçlarına itiraz edilemese bile- içermez.

Yerel: Tek bir Wikimedia projesi, iştirak veya organizasyon kastedilir. Bu terim genellikle duruma uygulanabilir en küçük, en acil yönetim organına atıfta bulunur.

Viki-dışı: Genellikle, Wikimedia topluluğu üyeleri mevcut ve alanı aktif olarak kullanıyor olsalar bile, Wikimedia Vakfı tarafından barındırılmayan çevrimiçi alanları ifade eder. Wiki-dışı alan örnekleri Twitter, Whatsapp, IRC, Telegram, Discord ve diğerlerini içerir.

Kişisel olarak tanımlanabilir bilgi: Belirli bir bireyi tanımlayabilecek potansiyele sahip herhangi bir veridir. Bir kişiyi diğerinden ayırt etmek için kullanılabilecek ve daha önce anonim verileri anonimleştirmek için kullanılabilecek her türlü bilgi, PII olarak kabul edilir.

Proje (Wikimedia projesi): WMF tarafından işletilen bir wiki projesi.

Kullanılması tavsiye edilen fiiller: Uygulama Esaslarını hazırlarken, taslak komitesi şu sözcüklerin kullanımının tavsiye edilmesine karar verdi: "teşvik edilir", "olabilir", "önerilir", "tavsiye edilir" ve "gerekir". Bunlar ile bağlayıcı fiilleri karşılaştırınız.

Üçüncü taraf platformlarında barındırılan ilgili alan: WMF tarafından işletilmeyen ancak kullanıcıların Wikimedia ile ilgili proje konularını tartıştığı özel vikiler dahil web siteleri. Genellikle Wikimedia gönüllüleri tarafından yönetilir.

Personel: Bir Wikimedia Hareketi örgütünün çalışanları ve/veya personeli veya çalışmaları Wikimedia topluluk üyeleriyle veya Wikimedia hareket alanlarında (Wikimedia'ya ayrılmış wiki dışı platformlar gibi üçüncü taraf alanlar dahil) etkileşimi gerektiren yükleniciler.

Kahya: Meta’daki tanıma bakınız.

Sistemik sorun veya eksiklik: Başta gelişmiş yetki sahipleri olmak üzere birkaç kişinin katılımıyla ortaya çıkan, Evrensel Davranış Kurallarına uymamak şeklinde bir davranış kalıbının varlığı meselesi.

Wikimedia Vakfı Ofis Eylem Politikası: Meta'daki politika veya ardılı olan eşdeğer politika